Binnenkort start ik met een groep gericht op het ontwikkelen van een positief zelfbeeld. Zelfbeeld is een onderwerp dat vaak naar voren komt in de individuele therapieprocessen. Ieder uit dit weer op zijn eigen manier: van zichzelf aanpassen tot overschreeuwen. Het kan alle kanten op, maar in de kern wordt dit gedrag gestuurd door dezelfde grote overtuigingen: “Ik ben niet oké, ik doe er niet toe, ik ben een slechte moeder/vader/partner/werknemer of zelfs een slecht mens, als mensen erachter komen wie ik werkelijk ben dan zullen ze afstand nemen” etc. Jezelf op deze manier bekritiseren en negatief toespreken doet niks goeds voor je. Je brein reageert alsof het wordt aangevallen en maakt het stresshormoon aan. Een brein en lijf in stress is nou niet bepaald de meest goede omstandigheid om jezelf te ontplooien en te groeien als mens, en je komt makkelijk in een negatieve cirkel terecht.
In deze blog vertel ik hoe ik mensen help de negatieve cirkel waar ze in zitten te doorbreken.
Als dramatherapeut werk ik onder andere met de onderliggende theorie van de cognitieve gedragstherapie waar je je denken en daarmee ook je handelen probeert te beïnvloeden. Maar daarnaast gebruik ik het grote speelse veld van dramatherapie waarbij lichaamsgerichte werkvormen en spel & spontaniteit worden ingezet om het zelfbeeld positief te beïnvloeden. De vragen die wat mij betreft eerst beantwoord moeten worden, zijn de volgende: “Heb je nog contact met je lijf, je wensen, je behoeften? En voel je deze überhaupt nog wel?” Is het antwoord daarop nee, dan moet daar eerst aandacht aan besteed worden.
Contact maken met je lijf kan op verschillende manieren; ik zet hierbij de zintuigen in:
Ik help je bewust te worden van lichamelijke sensaties en of je kan voelen wat prettig of onprettig is. Hoe voelt bijvoorbeeld de warmte van je kopje thee in je handen? Ik heb een hele hoop verschillende kussens op één van mijn werkplekken, waar goed aan gevoeld kan worden: Welk stofje voelt het meest fijn? Door middel van verschillende soorten thee en/of essentiële oliën werk ik met geur, en ook daar weer de vraag: wat is een prettige geur en welke onprettig? Ik laat verschillende geluiden horen en laat verschillende plaatjes zien. Je leert daarmee weer in contact komen met wat je lichaam gewaarwordt en wat je als prettig en onprettig ervaart. Dit kan al moeilijk genoeg zijn en dan is daar eerst alle aandacht voor nodig voordat je verder gaat met het aanleren van bijvoorbeeld vaardigheden om assertiever te worden.
Een volgende stap is in contact met je omgeving voelen wat voor jou prettig is. In de therapie is dit ten opzichte van de werkruimte en de groepsgenoten. Wat is een fijne plek voor mij? Waar mogen de anderen staan? Geef ik mezelf toestemming deze behoefte te voelen en daarnaar te handelen door de ander te sturen naar de plek die ik wil? Als je hier mee bezig bent, komen er als vanzelf allemaal automatische gedachten naar boven die proberen te verhinderen dat je voor je eigen wensen en behoefte gaat. En daar kunnen we dan meteen in de ervaring mee werken… Zoeken wat nodig is om de patronen de doorbreken, om deze gedachten niet de regie te laten voeren maar nieuwe gedachten over jezelf toe te laten. Leren om als een liefdevolle vriend(in) tegen jezelf te spreken in plaats van een over-kritische ouder/juf/meester/pester.
Het doorbreken van patronen vergt moed, vergt flexibel denken, opnieuw ontdekken en spelen. In verschillende speelse werkvormen daag ik dit uit, help ik je dit te ontwikkelen om los te komen van de negatieve automatische gedachten die je belemmeren om spontaan en vrij door je leven te gaan.
Terugkijken naar daar en toen is nodig om te begrijpen dat deze gedachten eigenlijk niet van jou zijn. Het kan helpen ze terug te geven aan wie ze toebehoorden, er afstand van doen. Om lucht en ruimte te creëren voor meer compassievolle teksten naar jezelf en daarmee ruimte te maken om de cirkel te doorbreken en te groeien.
De groepstherapie: 'Ik in Beeld' gericht op het ontwikkelen van een positief zelfbeeld start 10 mei 2022
